– Siz, yabancı bir geliştirici olarak savaş sırasında Kiev’de bir konut kompleksi inşa etmeye başladınız. Bu projeyi üstlenmeye neden karar verdiniz?
– Aslında başkentteki Maxima Residence konut kompleksine, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik tam ölçekli işgalinden birkaç ay önce başlamıştık. Bu, Ukrayna’daki ilk geliştirme projemiz ve yerel ortak şirket RIEL ile birlikte hayata geçiriyoruz. Rus işgali planlarımızı biraz değiştirdi, fakat çalışmaları durdurmadı.
Savaşın ilk aylarında Ukrayna’ya destek vermeye odaklandık: orduya araçlar, kask, çelik yelek, termal kameralar ve tıbbi malzemeler aldık. Yaklaşık 150 Ukraynalı mülteciyi, Türkiye’deki Crowne Plaza Istanbul Florya otelimizde ağırladık. Ukraynalı çocuklar için de psikolojik rehabilitasyonun bir parçası olarak, bizim inşa ettiğimiz dünyanın en büyüklerinden biri olan İstanbul Akvaryumu’na geziler düzenledik.
Ailem yaklaşık 20 yıl önce Ukrayna’da iş hayatına atıldı. Önce şekerleme üretimi, ardından lojistik ve telekomünikasyon sektörlerinde bulunduk. Zamanla lokomotif işimiz olan inşaat ve gayrimenkule odaklandık. Ben Ukrayna’ya aile şirketinin işlerini yürütmek için geldim. Kiev’de evlendim, iki çocuğum burada doğdu – Ukrayna benim ikinci vatanım. Ve ben buranın başarılı geleceğine inanıyorum.
Ekonomi, zafer için en az askeri cephe kadar önemli. Yatırım ekonominin can damarıdır – beton santralleri, inşaat makineleri çalışmalı, insanlara iş imkânı sağlanmalı, vergiler ödenmelidir. Bu yüzden Haziran 2023’te Maxima Residence şantiyesinde çalışmaları yeniden başlattık.
Bugünkü koşullarda – hava saldırıları, sokağa çıkma yasakları, lojistik zorluklara rağmen – çalışmak zor ama mümkün. Tüm riskleri değerlendiriyoruz ve projeyi zamanında tamamlayacağımızı garanti ediyoruz. Planlara göre kompleksin üçüncü ve son bölümü 2025’in 4. çeyreğinde tamamlanacak.
– Bize projeden bahsedin. Mimarisi, altyapısı açısından hangi özelliklere sahip?
– Bu bizim Ukrayna’daki ilk projemiz, bu yüzden onu en iyi şekilde sunmak zorundayız. Türkiye’de 50 yılı aşkın sürede 100’den fazla proje gerçekleştirme deneyimimizi Ukrayna’ya taşıyoruz.
Maxima Residence, 486 daireden oluşan business-class bir konut kompleksi olacak. Uluslararası standartlara ve çevre düzenlemelerine uygun şekilde inşa ediliyor. Kiev’in prestijli Pechersk bölgesinde yer alıyor – süpermarketler, restoranlar, okullar, anaokulları, parklar, spor salonları ve gelişmiş ulaşım altyapısıyla çevrili.
Mimarlarımız, konutun tüm sakinleri için konfor sağlamaya odaklandı. Modern daire planlamaları, düşünülmüş ortak alanlar, rekreasyon ve spor alanları, çocuk oyun parkları ve peyzaj çözümleri projeye dahil edildi. Erişilebilirlik ilkeleri gözetildi – engelli sakinler için rampalar ve tutunma kolları tasarlandı.
Projede şık bir lobi, farklı yaş grupları için çocuk oyun odaları, teraslı çok amaçlı lounge alanı, coworking bölümü ve iş görüşmeleri ile konferanslar için ayrı alanlar bulunacak. Ayrıca sakinler için bir fitness salonu, iki katlı yer altı otoparkı ve “arabası olmayan avlu” konsepti uygulanacak.
En önemlisi, sakinlerin kendini güvende hissetmesi. Bunun için 24 saat güvenlik, video gözetimi ve tamamen kapalı bir site tasarlandı.
– Projeye ilgi nasıl? Satışlar ne durumda, fiyatlar nasıl değişiyor?
– Zor koşullara rağmen ilgi var. Satışlar Haziran 2023’te başladı ve o tarihten bu yana fiyatlar %10 arttı. Şu anda birinci ve ikinci bölümlerde yaklaşık 120 daire yatırımcılar için mevcut. Üçüncü bölümde satışlara henüz başlanmadı.
Elbette savaş öncesi dönem ile bugünü kıyaslamak farklı bir hikâye. Ancak satışların olması çok mantıklı. Çünkü öncelikle, Pechersk’te neredeyse boş arsa yok ve bu bölge şehir konforu ve altyapısına önem verenler için çok cazip. İkinci olarak, biz uluslararası bir şirketiz ve uluslararası standartlara göre inşa ediyoruz. Maxima Residence yüksek kaliteye sahip olacak ve bu, gelecekteki sakinler tarafından takdir edilecek.
Ayrıca biz inşaatı tamamlamayı garanti ediyoruz. Satışlar yetersiz kalsa bile projeyi bitirecek finansal güce sahibiz.
– Satışlar Haziran’da başladı. Bu aşamada ne kadar yatırım yapıldı?
– Bosphorus Development, Maxima Residence için gerekli olan miktarı zamanında ve kaliteli şekilde uygulanması için yatırıyor.
Ukrayna, stratejik konumu, fırsatları ve geleceği parlak bir ülke. Evet, şimdi yeni projelere başlamak riskli. Ama yüzlerce uzmanın çalıştığı bu projeyi sürdürüyoruz, vergi ödüyoruz, Ukrayna ekonomisini destekliyoruz. Bu da diğer yabancı şirketlere ve yatırımcılara şimdi yatırım yapmanın kârlı olduğunu, korkmaya gerek olmadığını göstermeli.
– Şu an alıcı profili nasıl? Proje planlama aşamasındaki öngörülerinizden farklı mı?
– Müşterilerimiz, şehir merkezinde konforlu bir yaşam arayan insanlar. Dairelerin çoğu şahsi kullanım için alınsa da yatırım amaçlı alanlar da var. Alıcılar çok dikkatli ve seçici davranıyor. Ancak yine de gayrimenkule yatırımın zamanı olduğunu biliyorlar. Çünkü pazara ilk giren en büyük faydayı sağlar.
Büyük yatırım kararları, savaşta da savaş sonrası dönemde de, risklerin ve güvenlik garantilerinin dikkatle değerlendirilmesini gerektirir. Bizim ve ortağımızın güçlü itibarı, sahada yoğun şekilde süren inşaat çalışmaları, en talepkâr yatırımcıların bile beklentilerini karşılıyor.
Savaş sonsuza kadar sürmeyecek. Biz Ukrayna’nın zaferine inanıyoruz. Zaferden sonra ülke köklü bir dönüşüm yaşayacak ve hızla gelişecek. İnşaat, bu gelişimin lokomotifi olacak.
– Yeni projeler hazırlıyor musunuz? Önümüzdeki 5 yılda hangi gayrimenkul türü en umut vaat ediyor?
– Ukrayna’da çok şey inşa etmeyi planlıyoruz. Türkiye’de edindiğimiz büyük ölçekli tecrübeyi buraya aktarmak istiyoruz. Hem konut hem ticari projeler olacak. Şu an detay veremem, çünkü durum her gün değişiyor, geleceği öngörmek zor. Ancak şunu söyleyebilirim ki, Kiev’in merkezinde önemli bir arsa portföyümüz oluşmuş durumda.
Ayrıca yakın gelecekte Avrupa ve ABD’de projeler hayata geçirmeyi de değerlendiriyoruz. Şu an bu pazarları detaylı biçimde inceliyoruz.